De Hurler-vorm van MPS1 (de meest ernstige vorm)

Deze vorm van de ziekte is de meest ernstige omdat ze zeer snel evolueert en belangrijke vitale organen zoals het hart of de hersenen aantast.

Bij de geboorte kan het kind in goede gezondheid lijken, en de symptomen treden vaak pas later op, tot ze meer uitgesproken worden tegen de leeftijd van twee jaar. De diagnose wordt meestal gesteld in de loop van de eerste levensjaren.

Elk brein bevat en wordt omringd door hersenvocht. Bij hydrocefalie is deze stof overmatig aanwezig. De grote druk die dat uitoefent op de hersenen en de schedel kan een vergroting van het voorhoofd en hersenletsel veroorzaken.

Stapeling van glycosaminoglycanen ( GAG ) in de hersencellen leidt tot een mentale achterstand van het kind. Vanaf de leeftijd van ongeveer twee jaar verliest het beetje bij beetje de vaardigheden die het tot dan toe had verworven.

Klinische gevolgen van neurologische aandoeningen bij deze vorm zijn onder meer:

Een bijna onvermijdelijke intellectuele achterstand na enkele jaren;
Een motorische handicap;
Pijn en tintelingen in de handen, de rug en de borst, als gevolg van compressie van bepaalde zenuwen;
Hoofdpijn, verlies van evenwicht of problemen met stappen vanwege hydrocefalie.

Een patiënt met de Hurler-vorm is meestal te herkennen aan het kenmerkende aspect in het gezicht: de lippen en oorkwabben zijn gezwollen, oogleden halftoe, een platte/afgeplatte neus, de tong is dikker, de tanden zijn misvormd en staan erg uit mekaar, en dik tandvlees. De onderkaak is eerder kort en breed.

Overmatige beharing ( hirsutisme ) bij patiënten is ook kenmerkend voor een Hurler-vorm. Het haar en de wenkbrauwen zijn dichtbegroeid en dik.

Hoewel de groei van deze zieke kinderen in de eerste twee levensjaren normaal is, vertraagt die daarna. Ze blijven heel wat kleiner dan het gemiddelde, ze zijn vaak 1 m tot 1,60 m groot.

Welke vorm van MPS I kinderen en volwassenen ook hebben, ze hebben allemaal een progressief verlies van het gezichtsvermogen.

De glycosaminoglycanen stapelen zich immers beetje bij beetje op in het hoornvlies en maken het troebel. Deze vertroebeling neemt toe met de leeftijd en leidt tot een vermindering van het gezichtsvermogen, die kan evolueren tot blindheid (totaal verlies van gezichtsvermogen).
Dit leidt tot een gevoeligheid voor sterk licht, dat verblindt. Dat leidt tot ondraaglijke pijn.

De druk in het oog kan abnormaal hoog zijn. Het is dus belangrijk om die regelmatig te controleren en zo glaucoom te voorkomen, wat het gezichtsvermogen zou veranderen.

Bij patiënten zien we vaak een aantasting van de mond, keel, neus en oren.

De keelklieren zijn over het algemeen gezwollen, wat kan leiden tot chronische obstructie in het neus-keel-oorgebied (vegetaties, gezwollen amandelen).

De tanden worden ook getroffen door de ziekte, ze zijn slecht gevormd en sterk gespreid, met een grijsachtig email van slechte kwaliteit.

Vaak vormen er zich abcessen op de plaats van de definitieve tanden, wat een normale groei belemmert en hevige pijn veroorzaakt.

Tenslotte worden ook de spieren in de mond aangetast. Het kind heeft al vroeg moeite om te kauwen en te slikken. Het risico op verslikking en verstikking is groot.

Hierdoor hebben de patiënten moeite om ’s nachts te ademen: ze snurken en krijgen slaapapneu.

Hun ademhaling is luidruchtig met de mond open. Ze hebben meer kans op longinfecties, bronchitis en otitis. Op lange termijn bestaat het risico dat deze aandoeningen het gehoor doen verslechteren of zelfs tot volledige doofheid leiden.

Botschade, zichtbaar via radiologie, komt zeer vaak voor en is uitgesproken bij patiënten met MPS I. Over het algemeen verschijnt dit geleidelijk en kan het een van de meest invaliderende aspecten van de ziekte worden.

De groei en botvorming zijn erg afwijkend, vooral die van de benen, armen en handen, het bekken, het gezicht, de borst en de wervelkolom.

Deze afwijkingen zijn gemakkelijk waar te nemen via radiografie en leiden tot verschillende symptomen:

Een slechte uitlijning van het bekken wat heupontwrichting kan veroorzaken;
Een progressieve misvorming van de rug die ronder wordt en kromt (cyfose);
Een afwijking van de wervelkolom (scoliose)
Vervorming van de onderrug veroorzaakt door wervels die zich verplaatsen tot een bult (bochel)
Een probleem met de groei en de flexibiliteit van de nek met als gevolg een zeer stijve en zeer korte nek wat de indruk geeft dat het hoofd rechtstreeks op de schouders staat;
Een vervorming van de borst die naar voren wijst.

Al deze afwijkingen in de botontwikkeling worden samengezet onder de term ’ meerdere dysostose ’.

De gewrichten worden ook aangetast en beetje bij beetje gaan de vingers samentrekken tot ze een zogeheten ’klauw’-houding aannemen. De hand is breed met vingers die ook korte en breed zijn. Ook de nagels zijn abnormaal kort.

Bij kinderen komt het carpaal tunnelsyndroom (compressie van de handzenuwen ter hoogte van de pols) zeer vaak voor, maar vertoont in het begin niet noodzakelijk symptomen. Bij MPS I heeft dit syndroom de bijzonderheid om beide handen aan te tasten.

In de meeste gevallen stellen we vast dat alle gewrichten stijver worden, waardoor het moeilijk wordt om bewegingen uit te voeren:

De knieën gaan half gebogen vastzitten en richten zich naar binnen;
De achilles pezen worden korter (aan de achterkant van de enkels) waardoor het kind op de tippen moet gaan lopen.

Hartaandoeningen door de Hurler-vorm van MPS I hebben te maken met de stapeling van glycosaminoglycanen in de hartcellen. Ze kunnen op verschillende leeftijden optreden, naargelang de patiënt, en soms al vóór de leeftijd van één jaar.

Door deze problemen kan het hart zijn pompfunctie niet goed uitvoeren. Organen zoals de longen worden niet voldoende doorbloed. De zuurstoftoevoer via het bloed is beperkt. De kleinste inspanning kan ademnood veroorzaken alsook moeilijkheden met ademen (dyspneu).

Hernia komt vaak voor bij patiënten met de Hurler-vorm van MPS I, en het is soms zelfs het eerste teken van de ziekte.

Hernia is een zwelling die gevormd wordt door een orgaan dat uit zijn natuurlijke holte komt en vervolgens door een kleine opening naar buiten stulpt. Hernia is gemakkelijk waarneembaar wanneer de patiënt hoest of een inspanning doet.

Dat kan zich bevinden ter hoogte van de navel (navelbreuk) of ter hoogte van de lies (liesbreuk). Een hernia is gemakkelijk te opereren, maar heeft vaak de neiging om na de ingreep of ingrepen terug te komen.

De buik van de patiënten is vaak zeer groot en gezwollen. Dit wordt veroorzaakt door een stapeling van GAG waardoor de lever en de milt sterk vergroten (hepatomegalie en splenomegalie). Deze zwelling kan zeer ongemakkelijk zijn en pijn veroorzaken.